Dmitriy Sidorov Ilya Budraitskis
Ο Ilya Budraitskis μας μιλάει για το νέο site «После» (=Μετά) και τη σοσιαλιστική στάση απέναντι στον πόλεμο
«Το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση είναι κάτι που η αριστερά πάντα υπερασπιζόταν»
Ο Ρώσος δημοσιογράφος και φιλόσοφος Ilya Budraitskis ανακοίνωσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα την έναρξη ενός νέου αντιπολεμικού μέσου ενημέρωσης, του «После» (=Μετά). Η ομάδα του θα διερευνήσει και θα νοηματοδοτήσει τη Ρωσία και τον κόσμο του μετά την 24η Φεβρουαρίου από την οπτική γωνία των αριστερών, σοσιαλιστικών δυνάμεων, που βιώνουν τώρα, όπως όλοι σχεδόν, μια κρίση πολιτικής ταυτότητας υπό τις νέες συνθήκες πολέμου. Η επιθεώρηση«Черта» (=Γραμμή) μίλησε με τον Budraitskis για το πώς αυτό το σχέδιο θα διαφέρει από προηγούμενα αριστερά σχέδια σε μέσα ενημέρωσης, πώς η ρωσική επιθετικότητα οικειοποιείται τα σοσιαλιστικά σύμβολα και τι μπορεί να κάνει η Αριστερά ενάντια στη ραγδαία στρατιωτικοποίηση του κόσμου.
Dmitriy Sidorov: Υπάρχουν ήδη αρκετά αριστερά μέσα ενημέρωσης -OpenLeft, Novo.media, Rabkor, Socialist.news από την Socialist Alternative. Γιατί αποφασίσατε να δημιουργήσετε ένα νέο αριστερό μέσο ενημέρωσης αντί να πάρετε ένα από αυτά ως βάση; Μήπως το “Μετά” αποτελεί ένα προσωπικό σχέδιο;
Ilya Budraitskis: Κατ’ αρχάς, η κατάσταση για όλα τα μέσα ενημέρωσης, όχι μόνο για τα αριστερά, έχει αλλάξει πολύ δραματικά τους τελευταίους τρεις μήνες. Στην πραγματικότητα, όλα τα μέσα ενημέρωσης που υπάρχουν στη Ρωσία πρέπει να επιλέξουν μεταξύ του να υποταχθούν στη λογοκρισία ή να μιλήσουν ανοιχτά για τον πόλεμο και να εκτεθούν στους κινδύνους των σκληρών κρατικών περιορισμών και της καταστολής. Το νέο μας έργο είναι χωρίς λογοκρισία. Θα μιλήσουμε για τον πόλεμο, θα αναλύσουμε τον πόλεμο, τις αιτίες του και την πορεία του. Θα μιλήσουμε για τη θέση που μπορεί να πάρει η αριστερά ενάντια στη ρωσική επιθετικότητα και προπαγάνδα.
Το «Μετά» είναι μια ανοιχτή πλατφόρμα, δεν θα περιλαμβάνει μόνο δηλώσεις των συλλογικοτήτων μας, αλλά θα περιλαμβάνει επίσης και μια ποικιλία από φωνές, όπως αυτές της ουκρανικής αριστεράς, πολλοί από τους οποίους συμμετέχουν τώρα στην αντίσταση απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα. Επίσης πολύ σημαντική πλευρά είναι ότι ο ιστότοπός μας θα είναι δίγλωσσος -σχεδόν όλο το υλικό που θα περιέχει θα μεταγλωττίζεται στα αγγλικά. Είμαστε ανοιχτοί απέναντι στο διεθνές αριστερό ακροατήριο, που αισθάνεται αυτή τη στιγμή έντονη έλλειψη πληροφόρησης για το τι συμβαίνει στην Ουκρανία και που χρειάζεται τώρα να ακούσει τις θέσεις της ρωσικής και της ουκρανικής αριστεράς. Τουλάχιστον με αυτά τα κριτήρια, η έκδοσή μας θα είναι αρκετά διαφορετική από ο,τιδήποτε υπάρχει ώς τώρα.
D.S.: Ποιος άλλος είναι στην ομάδα εκτός από εσάς; Φιλοδοξείτε να έχετε έναν ενοποιητικό ρόλο για όλη την Αριστερά;
I.B.: Εκτός από μένα, είναι ο Ilya Matveyev, με τον οποίο κάνουμε το podcast Political Diary («Политический дневник») εδώ και πολύ καιρό -και τώρα πρόκειται να δημοσιεύεται ως τμήμα του “Μετά”. Υπάρχουν επίσης και πολλοί άλλοι, τους οποίους όμως δεν μπορώ να κατονομάσω προς το παρόν. Σκοπεύουμε πράγματι να διευρύνουμε τη συντακτική μας ομάδα με την πάροδο του χρόνου, αλλά δεν θα έλεγα ότι διεκδικούμε έναν ενοποιητικό ρόλο -ο στόχος της δημοσιογραφικής μας δουλειάς δεν είναι να μετατραπεί σε πολιτική οντότητα. Αλλά φυσικά, θέλουμε να συμμετέχουμε στη συζήτηση που διεξάγεται στην αριστερά στη Ρωσία, την Ουκρανία και τον κόσμο και να κατανοήσουμε τις προκλήσεις που αναδύονται από τις 24 Φεβρουαρίου και μετά.
D.S.: Σχετικά με τις προκλήσεις: το πρόγραμμά σας έχει πάρει μια αφώς αντιπολεμική θέση. Αλλά και ορισμένα τμήματα της ρωσικής αριστεράς έχουν πάρει επίσης αντιπολεμική στάση, που όμως λέει ότι υπάρχει ένας πόλεμος στην Ουκρανία μεταξύ δύο δεξιών σχεδίων, ενός δυτικού ατλαντικο-φιλελεύθερου και ενός άλλου αντιδραστικού πουτινικού, πράγμα που σημαίνει ότι η αριστερά πρέπει να μείνει «υπεράνω της σύγκρουσης» και να εύχεται «ηττηθούν και τα δύο σχέδια«. Τι πιστεύετε για αυτή τη θέση; Και πιστεύετε ότι η ρωσική αριστερά πρέπει να είναι στο πλευρό της Ουκρανίας σε αυτόν τον πόλεμο;
I.B.: Εμείς στο «Μετά» δεν πιστεύουμε ότι πρόκειται για πόλεμο μεταξύ «σχεδίων». Πρόκειται για έναν πόλεμο μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας, στον οποίο η Ρωσία είναι ο επιτιθέμενος. Οποιαδήποτε προσπάθεια να ξεφύγουμε από αυτή την απλή δήλωση αποτελεί απόκλιση από την αριστερή, διεθνιστική θέση, στην οποία υπήρχε πάντα μια θεμελιώδης διάκριση μεταξύ του επιτιθέμενου και του θύματός του, μεταξύ ενός μεγάλου ιμπεριαλιστικού έθνους και ενός μικρού έθνους που διεκδικεί το δικαίωμά του στην αυτοδιάθεση. Το θεμελιώδες δικαίωμα στην αυτοδιάθεση είναι κάτι που η Αριστερά πάντα υπερασπιζόταν, κάτι που ήταν εξαιρετικά σημαντικό, για παράδειγμα για τον Λένιν. Αυτό το δικαίωμα αμφισβητείται τώρα από τη ρωσική επιθετικότητα και το καθεστώς Πούτιν.
Αν θυμηθούμε την ομιλία που έκανε ο Πούτιν, την παραμονή της εισβολής στην Ουκρανία, σε αυτήν είπε ξεκάθαρα ότι ήταν η εθνική πολιτική του Λένιν, οι αρχές του Λένιν για εθνική αυτοδιάθεση που οδήγησαν στο “λάθος” που ο Πούτιν θεωρεί την ίδια την εμφάνιση της Ουκρανίας στο χάρτη -και το οποίο ακριβώς σκοπεύει να “διορθώσει”. Έτσι, η ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας είναι ταυτόχρονα επίθεση κατά των λενινιστικών ιδεών.
Η Ουκρανία αποτελεί σήμερα το υπόδειγμα ενός έθνους που αγωνίζεται για αυτοδιάθεση -ένας αγώνας που είναι εξαιρετικά σημαντικός για όλους τους αριστερούς. Αυτό δεν σημαίνει ότι θεωρούμε το ουκρανικό καθεστώς αριστερό ή προοδευτικό. Καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για ένα δεξιό, εθνικιστικό καθεστώς, και το επίπεδο του εθνικισμού του θα αυξάνεται όσο ο πόλεμος παρατείνεται και παίρνει πιο βίαιες μορφές. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η Ουκρανία, που αγωνίζεται για την ανεξαρτησία της, δεν πρέπει να υποστηρίζεται από τις προοδευτικές δυνάμεις.
D.S.: Πράγματι, ο Πούτιν απείλησε την Ουκρανία με “πραγματική αποκομμουνιστικοποίηση”. Από την άλλη πλευρά, όμως, τα σύμβολα και οι συμβολικές ενέργειες της ρωσικής πλευράς σε αυτόν τον πόλεμο παραπέμπουν στην ΕΣΣΔ. Αυτές περιλαμβάνουν την κόκκινη σοβιετική σημαία, την αποκατάσταση των μνημείων Λένιν που κατεδαφίστηκαν από τους Ουκρανούς και τη μετονομασία των δρόμων στα κατεχόμενα εδάφη με ονόματα που είχαν πριν από την “αποκομμουνιστικοποίηση” των Ουκρανών, κατά τα συμβατικά «οδός Volodarsky». Πώς πρέπει να αντιμετωπίσουν οι Ρώσοι αριστεροί αυτή τη διαλεκτική;
I.B.: Δεν είναι μυστικό για κανέναν ότι το καθεστώς Πούτιν εκμεταλλεύεται εδώ και καιρό και ενεργά τη σοβιετική νοσταλγία και τα σοβιετικά σύμβολα, αδειάζοντάς τα πλήρως από το αρχικό σοσιαλιστικό τους περιεχόμενο. Η κόκκινη σημαία στα χέρια των Ρώσων στρατιωτών δεν διαφέρει σε τίποτα από τη ρωσική σημαία -είναι απλώς ένα σημάδι της κρατικής υπόστασης, της κρατικής εξουσίας, ένα σημάδι των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων, οι οποίες από την οπτική γωνία του ρωσικού καθεστώτος αποτελούν άμεση συνέχεια του σοβιετικού στρατού. Πιστεύουμε ότι αυτός ο συμβολισμός επιχειρεί να συγκαλύψει το βαθύ χάσμα μεταξύ του τί είναι η Ρωσία σήμερα και του τι ήταν ο Κόκκινος Στρατός όταν ιδρύθηκε για πρώτη φορά από τον Λένιν και τον Τρότσκι κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου.
Δεν πρέπει να υπάρχουν αυταπάτες εδώ -η ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας δεν μετατρέπει τη Ρωσία σε σοσιαλιστικό κράτος. Οι κοινωνικές σχέσεις που φέρνει η Ρωσία στα κατεχόμενα εδάφη δεν είναι σοσιαλιστικές. Πρόκειται για σχέσεις που υπάρχουν ήδη μέσα στην ίδια τη Ρωσία, αν και εδώ γίνονται ακόμα πιο σκληρές και διεστραμμένες. Είναι η εξουσία των σιλοβίκι, η εξουσία των ελίτ, η εξουσία του ρωσικού κεφαλαίου και των κρατικών του επιχειρήσεων πάνω σε έναν πληθυσμό που στερείται όλων των πολιτικών και κοινωνικών του δικαιωμάτων. Μπορούμε να δούμε ότι στα κατεχόμενα εδάφη -στη Χερσώνα, στο Ντονέτσκ, στο Λουχάνσκ και σε τμήμα της Ζαπορίζια – δεν υπάρχει καν πλασματικά κάποια έκφραση λαϊκής βούλησης για ένταξη στη Ρωσία. Πρόκειται για άμεση στρατιωτική κατοχή -οι άνθρωποι που ζουν σε αυτά τα εδάφη πρέπει απλώς να υποταχθούν στην ωμή βία. Δεν έχει καμία σχέση αυτό με σοσιαλισμό, δημοκρατία ή σοβιετική διακυβέρνηση οποιουδήποτε είδους.
D.S.: Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας [ΚΚΡΟ-КПРФ]μάλλον θα διαφωνούσε με το τελευταίο. Όμως, πριν από τον πόλεμο, η προοδευτική αριστερά είχε επιλέξει να συνεργαστεί με το κόμμα αυτό και μάλιστα ίσως και να ενσωματωθεί σε αυτό και να προσπαθήσει να το αλλάξει εκ των έσω. Μετά το ξέσπασμα του πολέμου, όταν το ΚΚΡΟ στην πλειοψηφία του υποστήριξε την επίθεση και μάλιστα λειτούργησε ακόμα και ως λαγός του ψηφίζοντας υπέρ της επίσημης αναγνώρισης από τη Ρωσία της ανεξαρτησίας των “Λαϊκών Δημοκρατιών”, υπάρχουν άραγε ακόμα οι όροι για να επιχειρείται μια τέτοια συνεργασία; Ή μήπως θα έπρεπε να αναγνωρίσουμε ότι είναι τελειωμένη ιστορία και ότι το ΚΚΡΟ είναι ήδη θαμμένο στο χώμα; Το κόμμα αυτό είχε ασφαλώς συλλέξει ένα τεράστιο δυναμικό διαμαρτυρίας, όμως έχει άραγε απομείνει κάτι από αυτό μετά την έναρξη του πολέμου;
I.B.: Νομίζω ότι υπάρχει τεράστιο χάσμα ανάμεσα στη θέση της ηγεσίας του ΚΚΡΟ και των προσδοκιών των απλών υποστηρικτών και ψηφοφόρων του, η οποία μάλιστα θα διευρυνθεί με την πάροδο του χρόνου. Αυτοί οι άνθρωποι ψήφισαν το ΚΚΡΟ όχι για να στηρίξουν το καθεστώς Πούτιν, αλλά ακριβώς αντίστροφα, ως ένα κόμμα της αντιπολίτευσης ικανό να αντισταθεί στα σχέδια της κυβέρνησης, για κοινωνική πολιτική και ενάντια στην ενίσχυση του αυταρχισμού στη χώρα. Το ΚΚΡΟ ψηφίστηκε ως μια δύναμη ικανή να επιστρέψει τα βασικά δημοκρατικά δικαιώματα στο λαό της Ρωσίας.
Μπορούμε ήδη να διαπιστώσουμε ότι, αντίθετα από τις επιθετικές ιμπεριαλιστικές δηλώσεις των μελών του ΚΚΡΟ στην Κρατική Δούμα και της ηγεσίας του κόμματος, στα περιφερειακά και δημοτικά νομοθετικά σώματα, στην πράξη, οι βουλευτές αυτού του κόμματος είναι συχνά σχεδόν οι μόνοι που εκφράζουν αντιπολεμική στάση. Η πιο πρόσφατη τέτοια ιστορία έγινε πριν από λίγες ημέρες στο Βλαδιβοστόκ -, αλλά και πριν από αυτό, υπήρξαν κομμουνιστές βουλευτές στη Δούμα της πόλης της Μόσχας και σε άλλες περιοχές που εξέφρασαν παρόμοιες απόψεις.
Είναι ενδεχόμενο οι αντιφάσεις αυτές να οδηγήσουν, στο ορατό μέλλον, σε μια πραγματικά ανεξάρτητη ενεργή σοσιαλιστική δύναμη που θα αναδυθεί από τα συντρίμμια του σημερινού ΚΚΡΟ. Και ένα σημαντικό μέρος αυτής της δύναμης θα προέλθει και από τα σημερινά μέλη και τους οπαδούς του ΚΚΡΟ. Με την παρούσα μορφή του, το ΚΚΡΟ θα κλονιστεί αναμφίβολα από πολύ σοβαρή κρίση.
D.S.: Μπορεί να κάνω λάθος, αλλά εδώ και τρεις μήνες δεν είδαμε πολλές μορφές ειρηνικής αυτοοργανωμένης αριστερής διαμαρτυρίας με τη μορφή, για παράδειγμα, απεργιών ή άλλων συνδικαλιστικών αντιπολεμικών δράσεων. Από την άλλη πλευρά, βλέπουμε ένα πραγματικό αντάρτικο, που ίσως εν μέρει διεξάγεται από άτομα με αριστερές ή αριστερές αναρχικές απόψεις. Μπορούμε να περιμένουμε την ανάπτυξη του πρώτου και τι πιστεύετε για το δεύτερο -ποιο από αυτά είναι πιο ελπιδοφόρο, ποιο από αυτά θα πρέπει να υποστηριχτεί περισσότερο από τις αριστερές ηγεσίες;
I.B.: Δεν νομίζω ότι υπάρχουν πολλές επιλογές στη ρωσική κατάσταση, όπου απαγορεύονται σχεδόν όλες οι μορφές νόμιμης διαμαρτυρίας. Κάθε μορφή διαμαρτυρίας που επικρίνει το υπάρχον καθεστώς είναι κατά κάποιο τρόπο παράνομη. Το μόνο πράγμα που μπορεί να γίνει νόμιμα είναι η αλληλεγγύη προς τον Πούτιν.
Όμως, η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης και η συνέχιση του πολέμου, για τον οποίο οι απλοί άνθρωποι πληρώνουν με τα χρήματά τους, τις δουλειές τους και τις ζωές τους, θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε αυξανόμενη κοινωνική δυσαρέσκεια.
Όταν όλες οι πολιτικές δυνατότητες έκφρασης της δυσαρέσκειας έχουν κατασταλεί, η διαμαρτυρία παίρνει μορφές που δύσκολα μπορούν να προβλεφθούν ή και να προωθηθούν ανοιχτά από τα αριστερά μέσα ενημέρωσης. Αλλά στην πλατφόρμα “Μετά”, εμείς θέλουμε να συζητήσουμε όλα τα είδη διαμαρτυρίας και αντίστασης: φοιτητικές πρωτοβουλίες, φεμινιστικά αντιπολεμικά κινήματα και μορφές αυτοοργάνωσης, που δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε προς το παρόν.
D.S.: Δεν θα μπορούσαμε, θεωρητικά, να δούμε και στο ρωσικό πλαίσιο κάτι παρόμοιο με αυτό που συνέβη στη Λευκορωσία το 2020, όταν δίπλα στις μαζικές διαδηλώσεις στους δρόμους αναπτύχθηκαν παράλληλα και πολύ σημαντικές μαζικές απεργίες στις κρατικές επιχειρήσεις; Ή μήπως κάτι τέτοιο είναι αδύνατο στη Ρωσία λόγω του διαφορετικού οικονομικού της συστήματος;
I.B.: Ο ρωσικός καπιταλισμός είναι διαφορετικά δομημένος από τον λευκορωσικό. Δεν έχουμε τόσες πολλές κρατικές επιχειρήσεις, δεν επικρατούν οι κρατικές εταιρείες. Φυσικά, οι αρχές φοβούνται πολύ ότι οι επιχειρήσεις αυτές θα αποτελέσουν πηγή διαμαρτυρίας, όχι μόνο πολιτικής, αλλά και κοινωνικής. Ειδικά αν αντιμετωπίσουμε μαζικές καθυστερήσεις μισθών στο εγγύς μέλλον ή αν γενικευτεί η πρακτική των “αδειών άνευ αποδοχών”. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε κάτι παρόμοιο με τις απεργίες στη Λευκορωσία ή και με τις απεργίες στην ίδια τη Ρωσία κατά τη δεκαετία του 1990 -θυμηθείτε, για παράδειγμα, τον πόλεμο των σιδηροδρόμων του 98.
D.S.: Ο πόλεμος γύρισε την παγκόσμια πολιτική έντονα πίσω στις ημέρες του Ψυχρού Πολέμου, ή ίσως και νωρίτερα. Το νούμερο ένα ζήτημα στην ατζέντα των ευρωπαϊκών κρατών είναι τώρα η ασφάλεια, με κυριολεκτικά φυσικό τρόπο. Είναι μια υποχώρηση προς έναν δεξιό συντηρητισμό, όπως συνέβη στο παρελθόν στην Πολωνία, στην Ουγγαρία. Θα επεκταθεί άραγε η διαδικασία αυτή παγκοσμίως και τι μπορεί να της αντιτάξει η αριστερά; Θα πρέπει να συμφωνήσετε ότι, σε συνθήκες σαφούς φυσικής απειλής, μια τέτοια συντηρητική αναδίπλωση έχει νόημα.
I.B.: Αναμφίβολα, οι ενέργειες της Ρωσίας έχουν προκαλέσει μια επικίνδυνη και αναδυόμενη διαδικασία στρατιωτικοποίησης της Ευρώπης. Το γεγονός αυτό έφερε την αριστερά αντιμέτωπη με μια σοβαρή αντίφαση: η Δυτική Αριστερά διατηρούσε πάντοτε σταθερά μια αντιμιλιταριστική θέση, όμως σήμερα η συμμετοχή στο ΝΑΤΟ και η ενίσχυσή του θεωρείται από πολλές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης ως η μόνη σχεδόν πραγματική εγγύηση ασφάλειας. Η αριστερά σε αυτές τις χώρες το καταλαβαίνει αυτό, αλλά είναι δύσκολο γι’αυτήν να κάνει κάτι γι’ αυτό. Προφανώς, η αριστερά θα πρέπει τώρα να επανεξετάσει όλες τις θέσεις της, κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, ιδιαίτερα τη θέση της ότι μόνο το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ είναι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις.
Τι μπορεί να προσφέρει η Αριστερά σε μια κατάσταση όπου ολόκληρος ο κόσμος κινδυνεύει να χωριστεί σε αντιμαχόμενα ιμπεριαλιστικά μπλοκ, το καθένα χωρίς προοδευτική εναλλακτική λύση; Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου θα μπορούσε τουλάχιστον να ειπωθεί ότι το σοβιετικό μπλοκ, με όλα τα προφανή ελαττώματά του, ήταν κάπως φορέας ιδεών μιας κοινωνικής απελευθέρωσης και αντιαποικιακού αγώνα. Σήμερα έχουμε μια επιλογή μεταξύ του αντιδραστικού μπλοκ του ΝΑΤΟ και ενός, δυνητικά ίσως ακόμη πιο αντιδραστικού, μπλοκ Ρωσίας-Κίνας. Δεν αρκεί σήμερα η αριστερά να επικρίνει απλώς τις κυβερνήσεις της για τη στρατιωτικοποίηση. Είναι απαραίτητο να σκεφτούμε εναλλακτικές σε παγκόσμιο επίπεδο που να μπορούν να προσφέρουν απαντήσεις σε αυτόν τον κόσμο τον χωρισμένο σε στρατιωτικά μπλοκ που βυθίζεται στη βαρβαρότητα και που βρίσκεται στα πρόθυρα ενός νέου θανάσιμου παγκόσμιου πολέμου.
D.S.: Τι γίνεται με εκείνους στην Αριστερά που εξακολουθούν να αρνούνται να αντιληφθούν επαρκώς την απειλή από τη Ρωσία; Για παράδειγμα, ξέρουμε ότι ο Jean-Luc Melanchon [Γάλλος πολιτικός] αντιτίθεται στις πωλήσεις όπλων στην Ουκρανία. Ή ακόμα ξέρουμε την έκκληση του [Αμερικανού αριστερού φιλοσόφου] Noah Chomsky να καθίσει το συντομότερο δυνατό με τον Πούτιν και να του κάνει παραχωρήσεις. Τέτοιου είδους δηλώσεις έχουν απογοητεύσει πολλούς ανθρώπους, όχι μόνο απέναντι σε αυτές τις προσωπικότητες αλλά και απέναντι στην ίδια την αριστερή ιδέα ως τέτοια. Ορισμένοι Ευρωπαίοι αριστεροί προχωρούν μάλιστα ακόμη περισσότερο και βλέπουν τη Ρωσία του Πούτιν ως μια δύναμη που θα βρισκόταν στην “αριστερή” πλευρά, καθώς “αντιτίθεται στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό”. Πώς να τους εξηγηθεί σε όλους αυτούς ότι η εξουσία αυτή είναι στην πραγματικότητα η χειρότερη και ότι δεν υπάρχει τίποτα το αριστερό σε αυτήν;
I.B.: Έχετε δίκιο, αυτό είναι ένα σημαντικό πρόβλημα για τη δυτική αριστερά. Ακόμα και αν αντιτίθενται απερίφραστα στη ρωσική επιθετικότητα, τόσο ο Τσόμσκι όσο και ο Μελανσόν, δεν μπορούν ωστόσο να δεχτούν στρατιωτικοποίηση των χωρών τους και επέκταση του ΝΑΤΟ. Μιλάμε για την ανάγκη μιας πολύ σοβαρής αναθεώρησης όλων των θεμελίων της στρατηγικής της αριστεράς στις δυτικές χώρες.
Κανείς από τους λογικούς αριστερούς δεν είναι οπαδός του Πούτιν ούτε και πιστεύει την αντιφασιστική ή αντιιμπεριαλιστική ρητορική του. Ακόμη και όσοι δυτικοί αριστεροί είχαν κάποιες ψευδαισθήσεις για το ρωσικό καθεστώς τις έχασαν μετά τις 24 Φεβρουαρίου. Αυτό συνέβη ακόμη και στο γερμανικό Die Linke, το οποίο είχε πάντα μια ισχυρή φιλορωσική πτέρυγα -το κόμμα άλλαξε δραματικά τη γενική του θέση απέναντι στη Ρωσία και τον Πούτιν. Αυτή η διαδικασία επανεξέτασης στα κυρίαρχα αριστερά κόμματα μόλις αρχίζει. Η πλατφόρμα μας “Μετά” σκοπεύει να συμμετάσχει σε αυτή την επανεξέταση, είναι ένα από τα κύρια καθήκοντά μας.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η ευρωπαϊκή αριστερά χρειάζεται να επιβεβαιώσει ή, αντίθετα, να μην επιβεβαιώσει, ορισμένες από τις διαισθήσεις της σχετικά με το ρόλο της Ρωσίας σε αυτόν τον πόλεμο -και πρώτα απ’όλα η ίδια η ρωσική και η ουκρανική αριστερά που βλέπουν την κατάσταση από τα μέσα. Πριν από λιγότερο από ένα μήνα, μια μεγάλη αντιπροσωπεία της δυτικοευρωπαϊκής αριστεράς, συμπεριλαμβανομένων ευρωβουλευτών και εθνικών βουλευτών, επισκέφθηκε το Λβιβ και πραγματοποίησε εκεί διάσκεψη με ουκρανικά ανεξάρτητα συνδικάτα και αριστερούς ακτιβιστές. Τέτοιες πράξεις αλληλεγγύης είναι πλέον πολύ σημαντικές ακόμα και για λόγους ευαισθητοποίησης.