Στάθηκε αρκετό να προχωρήσει ο ουκρανικός στρατός προς τη Χερσώνα και να πλησιάσει την Κριμαία για να ξαναρχίσουν οι δυτικοί να “ενθαρρύνουν” και να “συμβουλεύουν”" τις ουκρανικές αρχές να παύσουν να είναι "άκαμπτες" και να μην επιμένουν τόσο πολύ να ανακτήσουν το σύνολο των εδαφών τους που έχει καταλάβει η Ρωσία του Πούτιν! Με λίγα λόγια, για να συμφωνήσει η Ουκρανία να ακρωτηριαστεί, εγκαταλείποντας π.χ. την Κριμαία στον εισβολέα και κατακτητή της…
Και όμως, κανείς δεν θα τολμούσε να διανοηθεί σήμερα ότι η αντιστεκόμενη Γαλλία θα μπορούσε να είχε παραχωρήσει π.χ. την Αλσατία ή τη Νορμανδία ή την Προβηγκία στη Γερμανία του Χίτλερ με αντάλλαγμα να συνάψει ειρήνη με τον ναζιστή εισβολέα και κατακτητή της. Ή ότι οι ελληνικές ή οι γιουγκοσλαβικές ένοπλες αντιστάσεις θα μπορούσαν να διαπραγματευτούν μια παρατεταμένη κατάπαυση του πυρός με τον ναζιστικό εχθρό, την ώρα που ο στρατός αυτού του εχθρού είχε υπό την κατοχή του και λεηλατούσε τις χώρες τους και κατέσφαζε τους πληθυσμούς τους.
Γιατί, λοιπόν, αυτό που ήταν απαράδεκτο πριν από 80 χρόνια για τη Γαλλία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Γιουγκοσλαβία ή την Ελλάδα μπορεί να είναι εντελώς παραδεκτό για τη σημερινή Ουκρανία; Γιατί κανείς - συμπεριλαμβανομένου και του σημερινού προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας - δεν τολμάει να ισχυριστεί σήμερα ότι οι Γάλλοι αντιστασιακοί στους ναζιστές κατακτητές - συμπεριλαμβανομένου και του στρατηγού Ντε Γκωλ - ήταν πολύ ...αδιάλλακτοι όταν ορκίζονταν να πολεμήσουν μέχρι την ολοκληρωτική συντριβή του εχθρού, ενώ οι Ουκρανοί αντιστασιακοί - συμπεριλαμβανομένου και του προέδρου τους Ζελένσκι – κάνουν επίδειξη...αδιαλλαξίας όταν επαναλαμβάνουν ότι θέλουν να απελευθερώσουν το σύνολο των ουκρανικών εδαφών που κατέλαβε με τη βία η Ρωσία του Πούτιν;
Όμως, τίποτα το καινούργιο υπό τον ευρωπαϊκό ήλιο, επειδή αυτό που είναι απαράδεκτο σήμερα υπήρξε ... πολύ παραδεκτό λίγο πριν από το δεύτερο παγκόσμιο μακελειό. Σε τέτοιο μάλιστα βαθμό, που το σύνολο των ηγετών των κυριότερων ευρωπαϊκών χωρών της εποχής (Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία, Ιταλία και Γερμανία) μπόρεσαν να διακηρύξουν ότι είχαν κατορθώσει να διατηρήσουν την ειρήνη στην ήπειρο μας χάρη στην παραχώρηση μέρους του εδάφους μιας αμυνόμενης χώρας σε αυτήν που της επιτίθεται. Ήταν προφανώς το Σύμφωνο του Μονάχου, αυτό συνέβη τον Σεπτέμβρη του 1938, η αμυνόμενη χώρα ήταν η Τσεχοσλοβακία που της αφαιρέθηκε η περιοχή της Σουδητίας, ο επιτιθέμενος δεν ήταν άλλος από τη ναζιστική Γερμανία του Χίτλερ,...και γνωρίζουμε -αλίμονο!- την τραγική συνέχεια αυτής της ιστορίας!
Αυτό το τεράστιο ιστορικό προηγούμενο αξίζει να σκύψουμε πάνω του επειδή, παρουσιάζει μεγάλες ομοιότητες και αναλογίες με τη σημερινή ουκρανική τραγωδία, σε σημείο που να μπορούμε να πούμε ότι οι γερμανόφωνοι Σουδήτες ήταν για τον Χίτλερ ό,τι είναι σήμερα οι ρωσόφωνοι Ουκρανοί για τον Πούτιν: ένα πρόσχημα για να εισβάλει και να προσαρτήσει μια γειτονική χώρα!
Όπως τα ουκρανικά εδάφη που κατέλαβε ο στρατός του Πούτιν, κατοικούνται κυρίως από ρωσόφωνους πληθυσμούς, έτσι και η περιοχή της Σουδητίας κατοικείτο κυρίως από γερμανόφωνο πληθυσμό.
Και στις δύο περιπτώσεις, μόνο μια μειοψηφία αυτών των γερμανόφωνων και ρωσόφωνων πληθυσμών συμπαθούσε την επιτιθέμενη χώρα που ήθελε να τους "απελευθερώσει" επικαλούμενη, όπως κάνει τώρα ο Πούτιν και όπως έκανε τότε... ο Χίτλερ, "το δικαίωμα των λαών στην αυτοδιάθεση"!
Και στις δύο περιπτώσεις, το γεγονός ότι η πλειοψηφία αυτών των πληθυσμών υποστήριζε αντιφασιστικά κόμματα (οι γερμανόφωνοι Σουδήτες) ή ακόμη και πήρε τα όπλα ενάντια στον εισβολέα (οι ρωσόφωνοι Ουκρανοί), δεν εμπόδισε ούτε τον Χίτλερ ούτε τον Πούτιν να προσαρτήσουν τα εδάφη τους στο Μεγάλο Ράιχ και τη Μεγάλη Ρωσία αντίστοιχα.
Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι και στις δύο περιπτώσεις, η πολιτική κατευνασμού προς τον Χίτλερ και τον Πούτιν δεν παρήγαγε την αναμενόμενη ειρήνη, αλλά το αντίθετό της: τον πιο βάρβαρο και φονικό πόλεμο!
Εξάλλου, για να φτάσουμε στον γενικευμένο πόλεμο τόσο το 1939-40 όσο και το 2022, χρειάστηκε όχι μία, αλλά μια σειρά από ολοένα και πιο σημαντικές υποχωρήσεις απέναντι σε κυνικούς και πολεμοκάπηλους δικτάτορες όπως ο Χίτλερ και ο Πούτιν.
Πράγματι, για να φτάσουμε στην τελική προδοσία του Μονάχου, χρειάστηκε προηγουμένως οι τότε συμμαχικές δυνάμεις να αποδεχθούν, σχεδόν αδιαμαρτύρητα, την παραβίαση από τον Χίτλερ του διεθνούς δικαίου και πολυάριθμων συνθηκών, με τον επανεξοπλισμό της Γερμανίας, την επαναστρατιωτικοποίηση της Ρηνανίας, την προσάρτηση της Αυστρίας (Anschluss) και, φυσικά, την στρατιωτική επέμβαση στον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο.
Και από την άλλη πλευρά, για να αποφασίσει ο Πούτιν να καταλάβει και να προσαρτήσει την Κριμαία το 2014, οι "δυτικές δημοκρατίες" χρειάστηκε πρώτα να τον αφήσουν, ουσιαστικά χωρίς να αντιδράσουν, να ισοπεδώσει και να σφαγιάσει το Γκρόζνι (1999-2000), να ακρωτηριάσει τη Γεωργία (2008), να ισοπεδώσει το Χαλέπι στη Συρία (2020), και να αποσπάσει το Ντονμπάς από την Ουκρανία (2014) και την Υπερδνειστερία από τη Μολδαβία (2006)! [i]
Το συμπέρασμα είναι οριστικό και αμετάκλητο: η λεγόμενη πολιτική κατευνασμού αυταρχικών ηγετών διψασμένων για εδαφικές κατακτήσεις καταλήγει πάντα να ανοίγει την ιμπεριαλιστική τους όρεξη για ακόμη περισσότερες κατακτήσεις! Με άλλα λόγια, το καλόπιασμα τους δεν οδηγεί στην ειρήνη αλλά στον πόλεμο!
Και ακόμα, πρέπει να παραδεχτούμε ότι τα διδάγματα του ευρωπαϊκού μεσοπολέμου εξακολουθούν να ισχύουν πλήρως και να είναι εφαρμόσιμα στη τραγική εποχή μας, που χαρακτηρίζεται από την επιστροφή των ίδιων δαιμόνων που αιματοκύλησαν την ήπειρό μας πριν από 80 χρόνια...Ας αξιοποιήσουμε λοιπόν αυτά τα διδάγματα για να αποφύγουμε την επανάληψη των ίδιων τραγικών λαθών, που θα μπορούσαν να έχουν ακόμη πιο φρικτές και ακόμα πιο εφιαλτικές συνέπειες στην εποχή μας. Αυτή τη φορά, δεν πρέπει να αφήσουμε τους ηγέτες μας να μας ξεγελάσουν με τις ψευτο-φιλειρηνικές υποσχέσεις τους, κατά το πρότυπο του Βρετανού πρωθυπουργού Νέβιλ Τσάμπερλεν, ο οποίος, επιστρέφοντας από το Μόναχο, "πλάσαρε" στους συμπατριώτες του την εσχάτη άτακτη υποχώρηση μπροστά στον Χίτλερ με τα εξής περιβόητα λόγια του :
« Καλοί μου φίλοι, για δεύτερη φορά στην ιστορία μας, ένας Βρετανός πρωθυπουργός επέστρεψε από τη Γερμανία φέρνοντας ειρήνη με τιμή. Πιστεύω ότι είναι ειρήνη για την εποχή μας... Πηγαίνετε σπίτι σας καιπάρτε έναν καλό ήσυχο ύπνο » (« My good friends, for the second time in our history, a British Prime Minister has returned from Germany bringing peace with honour. I believe it is peace for our time… Go home and get a nice quiet sleep. »). [ii]
Αν επαναληφθεί στην εποχή μας, αυτός ο « καλός ήσυχος ύπνος » κινδυνεύει να αποδειχθεί θανατηφόρος...